Mediaopvoeding

Het is goed om al zo vroeg mogelijk bewust om te gaan met het mediagebruik van je baby. Zodra je kind een beeldscherm ziet, begint de mediaopvoeding eigenlijk al.

Het advies van specialisten

Beeldschermen van tv, computer, tablet of smartphone kunnen al veel aandacht trekken van een baby of dreumes. Als je niet oplet, is je kind daar lange tijd zoet mee. Een groep Nederlandse artsen adviseert om baby's helemaal weg te houden van beeldschermen. De tijd die ze aan een beeldscherm besteden, gaat ten koste van iets anders. Vooral de taalontwikkeling kan hieronder lijden. Je baby kan door een beeldscherm overprikkeld raken. Ook is het led-licht van telefoons en tablets niet goed voor de ogen van je baby.

Als je baby heel veel kijkt en luistert via baby-apps of baby-tv, ontwikkelen de hersenen van je baby zich anders. Babyhersenen ontwikkelen zich veel beter door ervaringen in het echte leven: door zich te bewegen in de ruimte en alle zintuigen te gebruiken. Daarom is het advies: speel met je baby, praat met hem, laat hem proeven, laat hem voelen, laat hem ruiken! Dat is veel leerzamer en onmisbaar voor hun ontwikkeling. Een app waarmee je samen kunt video-bellen met opa en oma, is natuurlijk geen probleem.

Als jij wel media wilt gebruiken voor je baby, doe dit dan bewust. Beperk beeldschermtijd tot vijf à tien minuten per keer en tot maximaal twee keer per dag.

Samen kijken en praten

Laat je kind niet alleen met een computer, tv of tablet, maar geniet samen, praat erover en leg uit wat je ziet. Neem je kind op schoot, net als wanneer je een prentenboek voorleest. Je voelt dan ook beter aan wanneer je kind geen aandacht meer heeft.

Praat veel met je kind. Jonge kinderen reageren op boeken, programma's, apps en websites door te wijzen. Soms probeert je kind te zeggen wat het ziet. Als je zelf het goede woord gebruikt, leert je kind in korte tijd veel nieuwe woorden.

Televisie op de achtergrond

Sommige mensen hebben de hele dag de tv aan staan. Vooral het aanleren van taal, en het leren omgaan met andere mensen ('sociale vaardigheden') gaat moeilijker met een televisie die op de achtergrond aan staat. Als de tv aanstaat kan je baby zich minder goed concentreren op jouw stem. En dat is juist zo belangrijk. Praat dus zoveel mogelijk zélf tegen je baby, en zet de tv pas aan als je baby slaapt.

Het kiezen van filmpjes en apps

Let er bij het kiezen van tv-programma's, websites, apps en boeken voor de allerkleinsten op dat ze speciaal voor baby's en dreumesen zijn gemaakt. Daarnaast is het natuurlijk belangrijk dat je kind het leuk vindt. Trek je niets aan van het etiket 'educatief'. Op deze leeftijd is alles leerzaam en het echte schoolse leren (educatie) speelt nog geen rol. Het enige dat belangrijk is, is dat je media samen met je baby gebruikt. Praat, zing, wijs dingen aan en zeg de woorden erbij. Alleen dan leert je kind er iets van.

Filmpjes en tv-programma's moeten simpele beelden hebben, een heel langzaam tempo en geen harde geluiden. Hierdoor kan je kind zien en begrijpen wat er gebeurt. Voorbeelden zijn: Dribbel, Bumba, nijntje, Hopla, Teletubbies en BabyTV.

Bij het kiezen van apps voor je baby, is het belangrijk dat:

• de onderwerpen herkenbaar zijn;
• het tempo traag is;
• de app weinig prikkels geeft;
• de app vrolijk is;
• je er zelf altijd bij bent.

Maak afspraken met je partner over welke filmpjes en apps jullie goed vinden voor jullie kind. Praat hier ook over met andere opvoeders van je baby, zoals de oppas of familieleden.

Tips

• Maak tot twee jaar zo weinig mogelijk gebruik van beeldschermen.
• Gebruik je toch af en toe een beeldscherm? Blijf daarnaast ook gewone boekjes voorlezen. Als je moet kiezen, lees dan voor. Voorlezen blijft het allerbelangrijkste op deze leeftijd.
• Leg je baby op de buik wanneer hij met de tablet bezig is. Hierdoor worden de rugspieren sterker, wat helpt bij het leren lopen. Bovendien is het beter voor de nek.
• Zorg dat er op de tablet iets klaarstaat, zodat je kind het gemakkelijk kan vinden en niet iets aanklikt wat schadelijk is.
• Geef het goede voorbeeld. Wat jij doet, vindt je kind 'normaal'. Kinderen leren als ze zo jong zijn vooral door na te doen. Dus als je zelf veel bezig bent met je smartphone, gaat je kind dat waarschijnlijk ook doen. Probeer daarom ook je eigen gebruik in de gaten te houden.
• En bedenk: maak je een baby-account aan op Facebook (waar je kind zich later misschien voor schaamt)? Maak je veel foto's en filmpjes en wat doe je daar dan mee?
• Gebruik geen beeldschermen vlak voor het slapen gaan. Een beeldscherm geeft te vaak te veel opwinding én te veel licht, waardoor je kind niet slaperig wordt. Als je met je baby een spelletje speelt of boekje leest op de tablet, doe dit dan liefst midden op de dag.
• Verzamel zelf zoveel mogelijk tips voor leuke boeken en apps. Loop eens een boekwinkel in om te kijken naar nieuwe boeken, of snuffel in de bibliotheek. Daar kun je vaak ook dvd's lenen. Vraag tips op het kinderdagverblijf of aan andere ouders in je omgeving, of via een ouderforum.

Kijk ook eens bij:

• Boekstart.nl - hier vind je alles over boeken speciaal voor baby's. Ouders kunnen een gratis Boekstart-koffertje halen bij de bibliotheek. Op de website vind je steeds nieuwe boekentips en voorleestips, maar ook kortingsbonnen.
• Mediasmarties.nl - verzameling mediaproducten met uitleg en leeftijdindeling.
• NJI.nl - hier lees je welke apps, websites en games geschikt zijn voor verschillende leefijden

Filmpje: Fiona over mediagebruik

Bron: Opvoedinformatie Nederland