Seksuele opvoeding 9-12 jaar

Voor veel kinderen begint in deze leeftijdsfase de puberteit. Het ene gezin praat makkelijker over seksualiteit dan het andere. Voor je kind is het fijn als het weet wat het te wachten staat.

Veranderingen in de puberteit

Je kind gaat groeien. Eerst de handen en voeten en vervolgens in de lengte. Meisjes krijgen borsten, bredere heupen en ook de schaamlippen worden groter. Bij jongens groeien de penis en ballen. Bovendien krijgen pubers haar onder hun oksels en rond de schaamstreek. Bij jongens beginnen ook baard en snorharen te groeien. En ze krijgen'de baard in de keel'. Er zijn allerlei lichamelijke veranderingen.

Seksuele gevoelens

Gevoelens van seksuele opwinding zijn op deze leeftijd normaal en horen bij de seksuele ontwikkeling.

Jongens kunnen op deze leeftijd ook een erectie krijgen zonder dat ze dat willen of opgewonden zijn. Ze voelen zich dan vaak ongemakkelijk. Vertel dat dit erbij hoort en dat hun vrienden dit ook hebben. Leg uit dat je het beste even kunt gaan zitten of weg kunt lopen, zodat anderen het niet zien. En vertel dat het niet altijd betekent dat je seksueel opgewonden bent maar dat het gewoon een reactie van het lichaam is.

Op deze leeftijd beginnen kinderen ook te fantaseren over wie ze leuk vinden. Dat kan iemand van hetzelfde of het andere geslacht zijn. We noemen dat ook wel seksuele oriëntatie.

Menstruatie en eerste zaadlozing

Sommige meiden kijken uit naar hun eerste menstruatie, het bevestigt voor hen dat ze vrouw worden. Andere meiden zien er juist tegenop. Door je dochter informatie te geven over wat de menstruatie inhoudt en hoe een cyclus verloopt, kun je haar voorbereiden op haar eerste menstruatie.

Tussen 12-15 jaar krijgen jongens hun eerste zaadlozing. Het is goed om hen hierop voor te bereiden, dat ze niet schrikken als hun onderbroek of bed plotseling nat is of er opeens sperma uit hun piemel komt tijdens een orgasme.

Onzekerheid

Kinderen van 9-12 zijn zich meer bewust van de verschillen tussen zichzelf en anderen. Ook kunnen lichamelijke veranderingen in de puberteit onzekerheid met zich meebrengen. Zeg dat je kind trots mag zijn op zichzelf. Leg uit dat het lichaam nog doorgroeit tot het achttiende jaar.

Sommige kinderen vergelijken zich met mensen in de media. Leg uit dat mensen in de media er vaak mooier uitzien, doordat ze veel make-up dragen of gefotoshopt zijn.

Seksuele weerbaarheid

Sommige kinderen gaan voor het eerst zelfstandig naar school en anderen spelen buiten zonder toezicht. Besteed daarom vanaf deze leeftijd aandacht aan seksuele weerbaarheid. Leer je kind op het eigen gevoel te vertrouwen. Als ouder speel je een belangrijke rol in het seksueel weerbaar maken van je kind.

Vertel je kind dat het niet zomaar met andere mensen mee mag gaan, zonder dat jij het weet. Ook niet als het bekenden zijn. Vertel je kind dat hun lijf van hen is en dat daar niemand aan mag komen als je dat niet wilt. En dat als je kind iets overkomt wat het niet wil, het nooit de schuld is van je kind. Laat merken dat je kind altijd bij jou terecht kan.

Online seksuele opvoeding

Vanaf negen jaar worden kinderen vaker ongemakkelijk of schamen ze zich als ze naaktfoto's of filmpjes zien. Kinderen op deze leeftijd begrijpen dat bloot en tederheid privé zijn, maar kunnen pornografische beelden nog niet goed plaatsen. Toch doen kinderen online al allerlei seksuele ervaringen op. Het is goed om daar over te praten.

Leg uit dat je op deze leeftijd van porno kunt schrikken, het dan kunt wegklikken en er met jou over kan praten. Vertel ook dat je het op deze leeftijd spannend of leuk kunt vinden om naar te kijken. Vertel dat porno niet bedoeld is voor kinderen, maar om volwassenen op te winden. Het is gespeeld en laat niet zien wat seks echt.

Is je kind actief op social media? Maak dan duidelijke afspraken over wat je wel en niet op een profielpagina plaatst. Spreek af dat je kind geen onbekenden toelaat en mensen blokkeert die vervelende vragen stellen.

Filmpje: Zo praat je met je puber over internet en seks

Bron: Opvoedinformatie Nederland

Hulpmiddelen

Er bestaan verschillende hulpmiddelen om met je kind over liefde en seks te praten. Er zijn boeken voor verschillende leeftijden. Vraag er eens naar bij de (kinder)boekhandel of bibliotheek. Of kijk samen naar afleveringen van Dokter Corrie op Schooltv.nl of de serie Oogappels op NPOstart.nl. Je kunt tijdens het kijken op een luchtige manier jouw toelichting geven.

Meer informatie

Kijk voor meer informatie op Kindenseksualiteit.nl en Pubergids.nl of bekijk het dossier Seksualiteit en gender op NJI.nl. Je kunt ook de brochure 'Puber in huis! Tips voor seksuele opvoeding van kinderen 9-15 jaar' downloaden op Rutgers.nl. Op Movisie.nl is ook de brochure 'Over de grens. Gids voor ouders. Seksueel opvoeden met het vlaggensysteem' te vinden.

Filmpje: seksuele voorlichting, hoe doe je dat?

Bron: Opvoedinformatie Nederland